S.S. Pülümür Merkez Mahallesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifimiz 2019 kışında 24 üyesi ile Tunceli/Pülümür’de kurulmuştur. Kuruluş aşamasında üye olan her üretici kooperatif kollektifinin bir parçası olarak karar alma sürecinin bir parçası olmuştur. Üyelerimiz hep beraber kalite standardı belirlemiş, her üye bu standartlarda üretim yapma sözü vermiş ve kooperatifin her türlü denetimini kabul etmiştir. Bu amaçla kooperatif üyelerimizden oluşan denetleme ekipleri oluşturulmuştur. 2019 ilkbaharında, yani kıştan çıkan arı kovanlarına bakımın başladığı andan itibaren, denetleme ekiplerimiz gezilerine başlamıştır. Bu amaçla hasat dönemine kadar, önceden bilinmeyen, anlık dört denetleme ziyareti yapılmıştır. Denetleme ziyaretlerinde arılığın içerisindeki çevre temizliği ve düzeninden, arıya yapılan her türlü takviye edicilere, kadar kontroller yapılmış ve raporlar tutulmuştur. Üyelerimiz hasadını yapmadan evvel yapılan denetleme gezisi ile üyelerin tahmini üretim miktarları not alınmıştır. Son olarak ise hasadı biten üyelerin ballarından numuneler alınmış ve balları mühürlenmiştir.
Dünyamız son yıllarda küresel ısınma ile birlikte iklimlerde kimi aşırılıkları yaşamaktadır. Tabi bu olumsuzluklar en çok arıları dolayısıyla da arıcıları etkilemektedir. Kooperatifimiz kurulurken 24 üreticimizin arı sayılarını dikkate alınarak 1700-1800 tane kovandan, beklenen bal miktarını 23-25 ton aralığında tahmin etmiştir. Ancak yaşanan olumsuz hava şartlarından dolayı bu miktar 12-13 ton arasında kalmıştır. Üstelik 3 üreticimizin balı yok denecek kadar az miktardadır. Kooperatif üyelerimize tüm bu olumsuzluklara rağmen beraber çıktığımız bu yolda dürüst ve doğru üretimden vazgeçmedikleri için teşekkür ediyoruz.
Üyelerimizin arılarını konakladıkları köylerin rakımı 1500-2100 metre aralığında değişmektedir. Buna göre önce rakımı daha düşük olan üyelerimizden Murat Ateş, Bedri Sarıpınar, Daimi Doğan, Hüseyin Yiğit, Yusuf Yiğit ve Daimi Turhal hasadını yapmıştır. Bu üyelerimize ait numuneler 19.08.2019-22.08.2019 tarihleri arasında analiz edilmiştir.
Rakımı biraz daha yüksek üyelerimizden Ergün Korkut, Düzgün Bektaş, Erdal Duman, Ulaş Özyol, Ali Binat Şahin, Daimi Turan, Ali Kahraman, Hatayı Demir, Özgür Özgürel, Ozan Özyol’a ait numuneler 24.09.2019-27.09.2019 tarihleri arasında analiz edilmiştir.
Analizlerimiz T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Ege Üniversitesi İlaç Geliştirme ve Farmakokinetik Araştırma ve Uygulama Merkezi Çevre & Gıda Analizleri Laboratuvarları Argefar Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı tarafından yapılmıştır. Aşağıda yer alan kısımdan analiz sonuçlarımızı görüntüleyebilirsiniz.
Sizlere yardımcı olması için Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği ile ballarımızın karşılaştırmasını yaptık. Ortaya çıkan sonuçlara göre değerlendirmeyi sizlerin takdirine bırakıyoruz.
Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği (Taslak Tebliğ)’ne göre karşılaştırdığımızda:
Balda protein ve ham bal delta Cl3 değerleri arasındaki fark: -1.0 veya daha pozitif yönde olması istenir. Bizim ballarımızda ise bu fark tamamen pozitif yönlü ve 0.11-0.60 aralığındadır.
C4 Şeker değeri: Yani sofra şekeri olarak adlandırdığımız şeker değeri % 7’ye kadar serbesttir. Bizim ballarımızın tamımı katkısız olduğu için bu değer haliyle % 0’dır.
HMF (Hidroksimetilfurfural) değeri: Taze ballarda azda olsa HMF bulunabilir. Ancak ballarda uzun süreli ısıtma nedeni ile enzim kaybı meydana gelmekte ve fruktozun parçalanması ile HMF (hidroksimetil furfurol) oluşmaktadır. Balların uzun süre yüksek sıcaklıkta ısıtılması ya da uzun süre kötü koşullarda depolanması balın besin maddeleri içeriğinin düşmesine ve HMF miktarının yükselmesine neden olmaktadır. Bu da balda istenmeyen bir durumdur. Bal Tebliği’ne göre 40 mg/kg miktarı sınır olarak belirlenmiştir. Bizim kimi üreticilerimizin numunelerinde HMF tespit edilmemiş, diğer üreticilerimizde ise en yüksek 6.7 mg/kg olarak tespit edilmiştir.
Prolin miktarı: Prolin, nektarın bala dönüşümü sırasında bala arılar tarafından eklenen bir amino asittir. Prolin sadece balda bulunur ve bunu yapay yollarla dışardan sağlamak mümkün değildir. Bal Tebliği’ne göre 300mg/kg üstü olması beklenmiştir. Bizim ballarımızda bu oran 659 mg/kg ile 1195 mg/kg aralığındadır.
Aşağıdaki linki tıklayarak analiz sonuçlarını görüntüleyebilirsiniz. İlginiz için teşekkür ederiz…
Merhaba, tüm petek balların balmumu doğal mıdır? Yoksa sadece karakovan balının mı doğaldır? Acil cevap rica ediyorum.
Merhaba Ayşegül hanım; sitemizde ürünler ile ilgili bilgiler mevcut. Size ordaki bilgiyi olduğu gibi aktaralım. Eksiğimiz olursa veya başka bi sorunuz, okuduktan sonra sorabilirsiniz.
Petekli bal; Öncelikle arı kovanına konulacak çerçeve çıtaları çakılır. Daha sonra çerçeve çıtasına takılacak olan tel için uygun yerlere delik açılır. Açılan bu deliklere çerçeve teli takılarak sıkılaştırılır. Takılan bu teller herhangi bir sarsıntıda bal peteğinin kırılmasını engeller. Son işlem olarak temel petek çerçeve çıtasına ve tellere takılarak sabitlenir. Takılan bu temel petek arının yapmış olduğu karakovan petek mumundan daha kalın ve dayanıklıdır. Bu sebeple de balı yerken bir miktarı ağızda sakızlaşarak kalabilir. Temel petek olarak kullanılan mumları kendimiz ürettiğimiz için hiç bir kalıntı maddesi barındırmayıp organik üretime uygundur. Belirlenen miktara uygun olarak kesilerek kutulara konulur. Ancak petek kesilirken kilogramını net bir şekilde ayarlayabilmek çok zordur. Bu sebeple kilogramını netleştirmek amacıyla bir miktar süzme bal (en fazla 100 mg/kg) konulmaktadır. Hemgen petek bal böyle üretilmektedir.
Karakovan bal; Petek bal üretiminde kullanılan çerçeve teli ve temel petek kara kovan bal üretiminde kullanılmaz. Kara kovan balın ortasında yer alan petek arı tarafından yapılır ve temel petekten çok daha incedir. Bunu yaparken arıcı tarafından takılan temel petek olmadığı için 3-4 kat daha fazla bal harcar. Arılar çerçeveye takılan iki adet halka içerisine balını yapar. Bu sebeple de karakovan ballar yuvarlak halka şeklindedir. Ancak bu halkalar takılmadığında da arı karakovan yapabilir. Esas belirleyici olan temel petek kullanılmamış olmasıdır. Hemgen bal üretiminde kara kovan bal ile normal petek bal arasındaki tek fark da budur.